දේශපාලනික වශයෙන් ක්රියාකාරි වනවා වගේම වෘත්තීයෙන් ජාත්යන්තර ප්රාග්ධන වෙළෙඳපොළ සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන නිසාවෙන් මේ වනවිට රටේ
පවත්නා මූල්ය අර්බුදයහි එක් සංධිස්ථානයක් ගැන මෙසේ කෙටි සටහනක් තබමි.
දින කිහිපයකට පෙර හිටි හැටියේම පෙට්රල් ඇතුලු ඛණිජතෙල් කිහිපයකම මිල වැඩි කිරීමට ආණ්ඩුව තීරණය කළේය.
මීට පෙර අවස්ථාවේදී සාගර කාරියවසම් හා උදය ගම්මන්පිල අතර බෝල පාස් කරගත්තද මෙවර සියල්ල අඩ නින්දේ පසුවද්දි මේ තීරණය ගැනීම සමාජ ජාලා තුලද හාස්යයට ලක්ව ඇත.
නමුත් මා හට එයින් වඩාත් සිත්ගත් කාරණාවනම් මා මිත්ර හිටපු අමාත්ය මංගල සමරවීරයානන්ගෙ මිල සූත්රය ගැන යලි අවධානයට ලක්වීමයි.
මේ වන විට ලෝක ඛණිජතෙල් වෙළෙඳපොළේ තෙල් මිල සීඝ්රයෙන් අඩු වී ඇති නමුත් ලංකාවෙ මෙලෙස මිල වැඩි කිරීම ආර්ථික පීඩාවෙන් පෙලෙන ජනතාවටනම් දරා ගත නොකැක.
ජනතාව මේ වනවිට ගහෙන් වැටි කොන්ද කැඩි ඇති වෙලාවක ගොනා ඇනගෙන ඇනගෙන යනවා වාගෙ වේදනාවකි.
ලෝක ඛණිජතෙල් වෙළෙඳපොළහි මිල තීරණය කිරීමේදී වැදගත් වන ප්රධාන අනු වෙළෙඳපොළවල් වන WTI හා Brent Crude හී පසුගිය මාස තුනහි මිල සටහන් බලන්න.
පසුගිය නොවැම්බරය පටන් ගන්නා විට ලෝක වෙළෙඳපොළහි තෙල් මිල සීඝ්රයෙන් ඉහල ගිය අතර එක් බැරලයක් ඇමෙරිකානු ඩොලර් 90කට ආසන්න විය.
කෝවිඩ් 19 ඔමික්රෝන් ප්රභේදයද සමග පීඩාවටපත් නත්තල් බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින යුරෝපා ජනතාවට සහනයක් ගෙන දීමට ඇමෙරිකානු ජනපති ජෝ බයිඩන් සමත් වන්නෙ මේ කාලයේදීය.
ඔහු විසින් ඇමෙරිකානු රජය සතු උපක්රමික පෙට්රෝලියම් තැන්පතු (strategic petroleum reserves ) වලින් බැරල් මිලියන 50ක් වෙළෙඳපොළට නිකුත් කිරීමට පසුගිය නොවැම්බර් 23 දා තීරණය කලේය.
ඒ සමගම ලෝකයේ වැඩිම බලශක්තිය භාවිතා කරන රටවල් වන චීනය මහා බ්රිතාන්ය ඉන්දියාව ජපානය දකුණු කොරියාව ඇතුලු ප්රධාන රටවල් 7ක්ද ජෝ බයිඩන් සමග එකට සිට ගනිමින් තම උපක්රමික පෙට්රෝලියම් තැන්පතු වෙළෙඳපොළට නිකුත් කලහ.
මෙමගින් නොවැම්බර් 24 ඩොලර් 90කට ආසන්න වූ බොරතෙල් බැරලයක් සතියක් තුල එනම් දෙසැම්බර් 01 දා වන විට ඩොලර් 65 දක්වා අඩු වූයේ වෙළෙඳපොළට සැපයුම වැඩි වීමෙනි.
මෙය ජාත්යන්තර ප්රාග්ධන වෙළෙඳපොළහි සටහන් වූයෙ එක් බොරතෙල් බැරලයකට සාපේක්ෂව මිල 18%කින් අඩු වීමක් ලෙසයි.
අපි පමණක් දුක් විදින්නෙ ඇයි ?
නමුත් ලෝකයේ අනෙක් රටවල ජනතාව ඉන් ඵල ලබද්දී ශ්රී ලංකාවෙ අපි පමණක් මෙසෙ දුක් විදින්නෙ ඇයි.
බොරතෙල් යනු ජාත්යන්තර ප්රාග්ධන වෙළෙඳපොළහි වැඩිම වෙළෙදාමක් වන වෙළෙඳ භාණ්ඩයයි. තප්පර ගණනින් එහි මිල වෙනස් වේ. එම නිසා මිල වෙනස්වීම්වලින් ජනතාවට වාසි ගෙන ඒමටනම් අදාල රටේ පාලනය ස්මාර්ට් විය යුතුය. එයට ආචාර්ය උපාධි හෝ ඩබල් පීඑච්ඩී අවශ්ය නොවේ.
මංගල දිහා හැරිලා බලන්න.
මංගල මෙය හොද හැටි තේරුම් ගෙන ලංකාවට තෙල් මිල සූත්රයක් හදුන්වා දුන්නේය. එකල එය බහුතරයකට විහිලුවකි. විවේචනයකි. නමුත් මංගල නැතිදා අප සැමට එය සිහිනයකි.
'සැබෑ දේශප්රේමියෝ' වෙනුවෙන් ,
මහීල් බණ්ඩාර
දේශපාලන හා සමාජ ක්රියාකාරික
අගමැතිකමට අබ සරණයි අප්පච්චිට ආතතිය !